Gewichtsbeheersing is een effectieve manier om het cardiovasculaire risico te verminderen bij mensen met obesitas en overgewicht
Obesitas en overgewicht – vooral buikvet – houden verband met een hoger risico op hartaandoeningen. Gewichtsverlies vermindert het risico op overlijden aan hartziekten. Het helpt ook ter voorkoming van diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte of deze onder controle te houden en draagt bij aan het voorkomen van hart- en vaatziekten. Gewichtsverlies kan worden bereikt door minder te eten en actiever te zijn.
Obesitas is een ernstige epidemie van wereldwijde omvang . Wereldwijd hebben ongeveer 1,5 miljard volwassenen overgewicht en daarvan zijn 200 miljoen mannen en 300 miljoen vrouwen obees. Deze aantallen zijn sinds 1980 verdubbeld.
Overgewicht en obesitas worden gemeten aan de hand van de body mass index (BMI). U kunt uw BMI uitrekenen door uw gewicht in kg te delen door het kwadraat van uw lengte in meters (kg/m2), zoals hieronder aangegeven:
- Voor een man van 77 kg en 1,70 m is de BMI 77/(1,70 x 1,70) = 26,6
- Voor een vrouw van 63 kg en 1,65 m is de BMI 63/(1,65 x 1,65) = 23,1.
Indeling van overgewicht en obesitas op basis van body mass index (1)
| Zwaarlijvigheidsklasse | BMI (kg/m2) of (ponden/inches) | |
| Ondergewicht | < 18.5 | |
| Normaal | 18,5 – 24,9 | |
| Overgewicht | 25,0 – 29,9 | |
| Obesitas | I | 30,0 – 34,9 |
| II | 35,0 – 39,9 | |
| Extreme obesitas | III | ≥ 40 |
Mensen met obesitas en overgewicht hebben een grotere kans op hartaanvallen en beroertes. Met name buikvet wordt in verband gebracht met andere cardiovasculaire risicofactoren zoals diabetes, hypertensie, verhoogde hartmassa en een hoog cholesterolgehalte. Al deze risicofactoren leiden tot ophoping van cholesterol in de slagaders, waardoor plaques ontstaan. Deze plaques kunnen uiteindelijk een slagader die het hart van bloed voorziet gedeeltelijk of volledig blokkeren, waardoor een hartaanval ontstaat, of een slagader die de hersenen van bloed voorziet, waardoor een beroerte ontstaat.
Gewichtsverlies vermindert de kans op vroegtijdig overlijden met ongeveer 20%. Bij patiënten met obesitas of overgewicht met diabetes zorgt het verlies van 10% van het lichaamsgewicht voor vermindering van de kans op een hartaanval, beroerte of vroegtijdig overlijden met 20% tot 25%.
De meeste mensen kunnen afvallen door veranderingen in levensstijl, maar in sommige gevallen kunnen medicijnen en chirurgie helpen. Vermindering van de energie-inname met 20% tot 25% en fysiek actief zijn (zie andere hoofdstukken) helpen diabetes, hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte voorkomen of beheersen. Wat u eet is ook belangrijk. Kies bij voorkeur fruit en groenten, peulvruchten, noten en volkoren granen en beperk suikers en dierlijk vet. Deze aanpak zal het gewicht omlaag brengen en beschermen tegen hartziekten.
Bij ernstige obesitas kan een operatie een optie zijn. Dit moet zorgvuldig worden beoordeeld in een gespecialiseerd centrum.
